Etilen oksidi näme?

2023-08-04

Etilen oksidizäherli kanserogen we öň fungisidleri öndürmek üçin ulanylýan C2H4O himiki formulasy bilen organiki birleşme. Etilen oksidi ýangyjy we partlaýjy bolup, uzak aralyklara daşamak aňsat däl, şonuň üçin güýçli sebit aýratynlyklaryna eýe. Kir ýuwmak, derman öndürmek, çaphana we boýag pudaklarynda giňden ulanylýar. Himiýa bilen baglanyşykly pudaklarda arassalaýjy serişde hökmünde başlangyç serişde hökmünde ulanylyp bilner.
2017-nji ýylyň 27-nji oktýabrynda Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň düwnük keselini öwrenmek boýunça halkara gullugy tarapyndan neşir edilen kanserogenleriň sanawy ilkibaşda maglumat üçin düzüldi we etilen oksidi 1-nji synp kanserogenleriniň sanawyna girizildi.

2. Etilen oksidi adam bedenine zyýanlymy?

Zyýanly,etilen oksidipes temperaturada reňksiz aç-açan suwuklyk, köplenç polat silindrlerde, basyşa çydamly alýumin çüýşelerinde ýa-da aýna çüýşelerde saklanýar we gaz sterilizatorydyr. Güýçli gazyň geçiş güýji we güýçli bakterisid ukyby bar, bakteriýalara, wiruslara we kömeleklere gowy öldüriji täsir edýär. Köp zatlara zeper ýetirmeýär we sütükden, deriden, lukmançylyk enjamlaryndan we ş.m. tüsse etmek üçin ulanylyp bilner. Bug açyk alawda bolanda ýanar ýa-da ýarylar. Dem alyş ýollaryna poslaýjy bolup, gusmak, ýürek bulanma we içgeçme ýaly aşgazan-içege reaksiýalaryna sebäp bolup biler. Bagyr we böwrek işiniň zeperlenmegi we gemoliz hem bolup biler. Etilen oksid ergini bilen deriniň aşa köp bolmagy ýanýan agyrylara, hatda çişiklere we dermatitlere sebäp bolar. Uzak wagtlap täsir etmek rak keseline sebäp bolup biler. Etilen oksidi durmuşymyzda gaty zäherli madda. Dezinfeksiýa üçin etilen oksidi ulananymyzda, gorag enjamlary bilen üpjün edilmelidiris. Howpsuzlyga üns bermelidiris we diňe käbir şertler berjaý edilende ulanmalydyrys.

3. Etilen oksidi sarp edilse näme bolýar?

Haçanetilen oksidiýanýar, kömürturşy gazy we suw öndürmek üçin ilki kislorod bilen reaksiýa berýär. Reaksiýa deňlemesi aşakdaky ýaly: C2H4O + 3O2 -> 2CO2 + 2H2O Doly ýanan ýagdaýynda, etilen oksidiniň ýanýan önümleri diňe kömürturşy gazy we suwdyr. Bu ekologiýa taýdan arassa ýanmak prosesi. Şeýle-de bolsa, doly ýanmadyk ýagdaýynda kömürturşy gazy hem emele gelýär. Uglerod monoksidi adam bedenine gaty zäherli reňksiz, yssyz gazdyr. Kömürturşy gazy adam bedenine girende, gemoglobin bilen birleşip, gandaky kislorod mukdaryny azaldyp, zäherlenmä we hatda ölüme sebäp bolar.

4. Gündelik önümlerde etilen oksidi näme?

Otag otagynyň temperaturasynda etilen oksidi ýakymly ysly ýanýan, reňksiz gazdyr. Esasan antifriz ýaly beýleki himiki serişdeleri öndürmekde ulanylýar. Az mukdarda etilen oksidi pestisidler we dezinfeksiýa serişdeleri hökmünde ulanylýar. Etilen oksidiniň DNK-ny zaýalamak ukyby ony güýçli bakterisid edýär, ýöne kanserogen işjeňligini hem düşündirip biler.
Etilen oksidi, dürli senagat önümlerinde we gündelik sarp ediş önümlerinde, şol sanda öý arassalaýjylary, şahsy ideg önümleri, matalar we dokma önümleri ýaly beýleki himiki önümleri öndürmekde ulanylýan köpugurly birleşme. Etilen oksidiniň kiçi, ýöne möhüm ulanylyşy lukmançylyk enjamlaryny dezinfeksiýa etmekde. Etilen oksidi lukmançylyk enjamlaryny sterilizasiýa edip, keseliň we ýokançlygyň öňüni alyp biler.

5. Haýsy iýmitlerde etilen oksidi bar?

Countryurdumda doňdurmany goşmak bilen iýmit dezinfeksiýa etmek üçin etilen oksidini ulanmak düýbünden gadagan.
Bu maksat bilen, meniň ýurdum gaplama materiallaryndaky etilen oksidiniň mazmunyny kadalaşdyrmak üçin "Azyk kontakt materiallarynyň we önümleriniň plastmassalarynda etilen oksidini we propilen oksidini kesgitlemek üçin GB31604.27-2016 milli azyk howpsuzlygy standartyny" ýörite düzdi. Eger material bu ülňülere laýyk gelýän bolsa, iýmitiň etilen oksidi bilen hapalanmagyndan gorkmagyň zerurlygy ýok.

6. Keselhanada etilen oksidi ulanylýarmy?

ETO diýlip atlandyrylýan etilen oksidi, adamyň gözüne, derisine we dem alyş ýollaryna gahary getirýän reňksiz gazdyr. Pes konsentrasiýalarda kanserogen, mutagen, köpeliş we nerw ulgamy zyýanlydyr. Etilen oksidiniň ysy 700ppm-den pes däl. Şonuň üçin adam bedenine zeper ýetmeginiň öňüni almak üçin konsentrasiýasyna uzak wagtlap gözegçilik etmek üçin etilen oksidi detektory zerurdyr. Etilen oksidiniň ilkinji ulanylyşy köp organiki sintez üçin çig mal ýaly bolsa-da, başga bir möhüm amaly hassahanalarda gurallary dezinfeksiýa etmekdir. Etilen oksidi bug we ýylylyga duýgur materiallar üçin sterilizator hökmünde ulanylýar. Indi minimal invaziv hirurgiki amallarda giňden ulanylýar. Perasetik kislota we wodorod peroksid plazma gazy ýaly ETO-nyň alternatiwalary problemaly bolup galsa-da, olaryň netijeliligi we ulanylyşy çäklidir. Şonuň üçin bu pursatda ETO sterilizasiýasy saýlama usuly bolup galýar.

Başlyklar